Prawo karne – na czym polega reprezentacja osób pokrzywdzonych?

Prawo karne - na czym polega reprezentacja osób pokrzywdzonych

Polski proces karny opiera się na zasadzie kontradyktoryjności, zgodnie z którą istnieją dwie przeciwstawne sobie procesowo strony, które toczą spór przed bezstronnym arbitrem, czyli sądem. Zasada ta w pełni realizowana w trakcie rozprawy głównej przed sądem I instancji. Jedną ze stron jest pokrzywdzony, którego interesy mogą być reprezentowane przez kancelarię prawną. Jakie czynności wchodzą w zakres tej reprezentacji?

Kim jest pokrzywdzony i jakie ma prawa?

Zgodnie z art. 49 Kodeksu postępowania karnego, pokrzywdzonym może być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna, której dobro prawne zostało w bezpośredni sposób naruszone lub zagrożone z powodu przestępstwa. Poza tym za pokrzywdzonego może zostać uznana instytucja państwowa lub samorządowa oraz inna jednostka organizacyjna mająca zdolność prawną.

Pokrzywdzonemu przysługują liczne uprawnienia. Podstawowym prawem jest możliwość skorzystania z pomocy wybranego pełnomocnika z kancelarii prawnej. Może być to zarówno adwokat, jak i radca prawny. Poza tym przysługuje mu m.in. prawo do darmowego tłumacza w trakcie przesłuchania lub zapoznania się z treścią dowodu, do składania wniosków o dokonanie czynności dochodzenia lub śledztwa, a także prawo dostępu do akt sprawy i tworzenia kopii.

Reprezentacja pokrzywdzonego – na czym polega?

Pokrzywdzony może skorzystać z pomocy kancelarii prawnej już na wczesnym etapie postępowania. Zadaniem pełnomocnika jest należyte reprezentowanie interesów klienta w toczącej się sprawie. Początkowo może w jego imieniu złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa. Następnie pełnomocnik będzie uczestniczył w dalszych czynnościach procesowych oraz w postępowaniu sądowym.

Na etapie postępowania przygotowawczego pokrzywdzony jest jedną ze stron postępowania karnego. Może zatem w aktywny sposób uczestniczyć w śledztwie lub dochodzeniu. Jego pełnomocnik ma prawo m.in. do składania wniosków dowodowych lub zaskarżenia czynności prowadzonych przez policję lub prokuratora. W przypadku postępowania karnego, które toczy się już przed sądem, aby pokrzywdzony mógł zostać uznany za stronę, musi wcześniej złożyć oświadczenie, że zamierza działać w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Złożeniem oświadczenia również zajmuje się reprezentujący klienta pełnomocnik. Oświadczenie należy złożyć do momentu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej.

Reprezentacja pokrzywdzonego obejmuje także złożenie wniosku o naprawienie szkody, która bezpośrednio wynika z faktu popełnienia przestępstwa przez oskarżonego. Pełnomocnik może złożyć wniosek o naprawienie szkody w całości lub części, ewentualnie o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

Kancelaria prawna jako gwarant praw pokrzywdzonego

Skorzystanie z pomocy pełnomocnika już na samym początku sprawy pozwala wykorzystać pełne możliwości, jakie zapewnia pokrzywdzonemu prawo. Adwokat lub radca prawny skutecznie zadba o interesy klienta, jednocześnie przeprowadzając go przez wszystkie etapy postępowania oraz zawiłości systemu prawnego. Warto pamiętać, że pokrzywdzony ma realny wpływ na bieg sprawy oraz jej wynik. Jest to realizowane właśnie przez prawo do wstąpienia do procesu w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Poza tym, w przypadku przestępstw prywatnoskargowych, takich jak zniesławienie, zniewaga lub naruszenie nietykalności cielesnej, pokrzywdzony ma prawo wnieść przygotowany przez adwokata subsydiarny akt oskarżenia i w ten sposób zainicjować proces karny.